نمکهای صنعتی غیرخوراکی که در صنایع بهعنوان نمکهای معدنی شناخته میشوند نقش مهمی در صنایع شیمیایی مختلف بازی میکنند. این مواد میتوانند با فرایندهای طبیعی استخراج شوند یا با فرایند شیمیایی در کارخانه تولید شوند. این نمکها از خیلی جهات مثل خلوص، ترکیبات، کاربرد و… متفاوت از نمکهای خوراکی هستند که صرفاً بهواسطۀ تشابه ظاهری و ساختار بلوری نمک نامیده میشوند.
در ادامه با بعضی از محصولات این گروه و کاربردشان آشنا میشویم:
سدیم کلراید (NaCl)
کلرید سدیم یا سدیم کلراید که بهعنوان نمک خوراکی نیز مصرف میشود پرکاربردترین ماده در این گروه است که علاوه بر این کاربرد در تولید سایر نمکهای صنعتی استفاده میشود همچنین در صنایع تولید پلاستیک، کاغذ، کاشی و سرامیک کاربردهای زیادی دارد.
کلسیم کلراید (CaCL2)
کلرید کلسیم یا کلسیم کلراید نیز ماده دیگر و بسیار پر کاربرد از این گروه است که کاربردهایی مثل رطوبتزدایی، کنترل گردوخاک در سطح جادهها و افزودنیهای بتن دارد.
پتاسیم کلراید (KCl)
کلرید پتاسیم یا پتاسیم کلراید نیز کاربردهایی از جمله در صنایع کشاورزی و تولید کود، تصفیۀ آبهای سنگین، صنایع دارویی و صنایع نفت و گاز دارد.
سدیم سولفات (Na2SO4)
سدیم سولفات یا سولفات سدیم نیز علاوه بر کاربردهای متنوع در صنایع تولید شیشه، کاشی و سرامیک استفادههای زیادی دارد.
کربنات باریم (BaCo3)
باریم کربنات با کربنات باریم نیز بیشترین کاربرد را در صنایع اوپال یا تولید شیشه دارد و همچنین یکی از مواد اصلی تولید لعاب کاشی و سرامیک است که کاربردهای دیگری نیز مثل تولید محصولات چینی و سموم کشاورزی دارد. این ماده از واکنش سولفید باریم، کربنات سدیم و کربندیاکسید به دست میآید.
سولفات باریم (BaSo4)
این ماده بهصورت بلورهای سفید منبع اصلی تولید باریم و ترکیبات باریم است. در صنعت دو نوع از این ماده یعنی سولفات باریم سنتزی و معدنی کاربرد دارد که عمدۀ مصرف سولفات باریم صنعتی در صنایع تولید رنگ صادراتی است. سولفات باریم معدنی نیز در تولید رنگهای عمومی استفاده میشود. همچنین سولفات باریم با درصد خلوص بالا نیز در صنایع تصویربرداری پزشکی کاربرد دارد.
سولفید سدیم (Na2s)
این ماده از سولفید سدیم حاصل میشود و به شکل پرکهای زرد از محصولات جانبی کربنات باریم است. این ماده در صنایعی چون صنایع چرمسازی، سرامیک، لاستیک، تولید کاغذ و صنعت استخراج روی و مس کاربرد دارد.
کلرید باریم (BaCl2(H2O)2)
این ماده در فرم بلورهای سفید عمدۀ کاربردش برای تصفیۀ آب و فاضلاب است و در صنعت کلر آلکالی استفاده میشود. علاوه بر این در تولید استابلایزرهای پیویسی نیز مصرف میشود
در این مقاله با هفت نمک صنعتی غیرخوراکی پرمصرف آشنا شدیم. البته باید به یاد داشت که تعداد محصولات این گروه تنها به این موارد محدود نمیشود. نمکهای معدنی با تنوع بسیار، اما با کاربردی محدودتر، در صنایع مختلف مصرف میشوند.