چرا پلاستیک‌ها در صنایع غیرقابل‌جایگزینی هستند؟

پلاستیک در اذهان عمومی تصویر خوبی ندارد و همیشه گفته می‌شود که مصرف این گروه مواد باید متوقف یا بسیار محدود شود، اما در این مطلب چندین مورد از دلایل غیرقابل‌جایگزینی این مواد را مرور می‌کنیم. البته باید توجه کرد استفادۀ مسئولانه از پلاستیک در قبال محیط‌زیست از مسئولیت‌های مهم فردی و سازمانی است.

تطبیق‌پذیری و شکل‌پذیری

پلاستیک‌ها به شکل بی‌نظیری با روش‌های مختلفی مثل اکسترود، بلوئینگ و ذوب شکل‌پذیر هستند. همچنین پیشرفت و توسعۀ تکنولوژی و مهندسی مواد خصوصیات بسیار متنوعی را برای این مواد به ارمغان آورده است. خصوصیاتی مثل شفافیت و رنگ‌پذیری محصول، انعطاف‌پذیری یا سختی و موارد بسیاری ازاین‌دست. این دو خصوصیت این گروه ماده امکان استفاده از آن‌ها را در طیف وسیعی از صنایع و کاربردها فراهم می‌کند.

وزن و سبکی

پلاستیک‌ها در قیاس با سایر مواد جایگزین وزن بسیار کمتری دارند که این امر در کاربردها و صنایعی که وزن اهمیت زیادی پیدا می‌کند بسیار کاربردی است. برای نمونه در صنایع هوایی و حمل و نقل که سبکی کمک به کاهش هزینه‌ها و مصرف سوخت می‌کند، استفاده از پلاستیک اهمیت زیادی پیدا می‌کند.

مقاومت

پلاستیک‌ها به مقاومتشان و طول عمر بسیار زیادشان شناخته می‌شوند. با وجود انتقادات صحیحی که در خصوص تجزیه‌ناپذیری آن‌ها در طبیعت وجود دارد، این خصوصیت موجب به‌کارگیری این مواد برای مقاومت در برابر عوامل محیطی، شیمیایی و… می‌شود.

مقرون‌به‌صرفه و اقتصادی

هزینۀ مواد اولیه و تولید محصولات پلاستیکی در مقایسه با سایر مواد جایگزین بسیار پایین‌تر است که سبب شده گستردگی بسیاری در محصولات و صنایع مختلف داشته باشد. همچنین برای تولید انبوه و صنعتی نیز مواد بسیار مقیاس‌پذیری هستند.

امنیت و عملکرد

با به‌کارگیری مهندسی مواد برای تولیدات محصولات پلاستیکی می‌توان به خصوصیات موردنیاز و دلخواه رسید. همچنین این ماده را می‌توان برای محصولات بهداشتی و سلامت در صنایع مختلف استفاده کرد. برای نمونه پلاستیک را برای بسته‌بندی ضد رشد باکتری با به‌کارگیری علوم مهندسی مواد طراحی و تولید می‌کنند. همچنین پلاستیک می‌تواند نسبت به جریان الکتریسیته، حرارتی و فشار مقاومت مطلوبی باشد که در محصولات محافظتی کاربرد بسیاری دارند.

مسئولیت در قبال محیط‌زیست

با وجود مزیت‌های زیاد مواد پلاستیکی باید به دغدغه‌های به‌جای زیست‌محیطی نیز توجه بسیاری داشت. چرا که این گروه مواد به‌واسطۀ مشخصاتشان می‌توانند محیط‌زیست ما را در کوتاه‌مدت و بلندمدت تهدید کنند، مواردی مانند عدم تجزیۀ پلاستیک و کاربرد گسترده آن‌ها در صنایع. به همین دلیل تولید و مصرف مسئولانه و توسعۀ جایگزین‌های پایدارتر، مسئولیت فردی و سازمانی همه ما است.